Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết gần đây tội phạm chuyển hướng sang lừa đảo qua tài khoản doanh nghiệp, thay vì cá nhân như trước.
Thông tin này được ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) nêu tại họp báo Ngày thẻ Việt Nam, ngày 26/9.
Ông cho biết cơ quan quản lý đang sửa đổi, bổ sung các quy định về thanh toán thẻ, giao dịch trực tuyến, ví điện tử… để “siết” việc thanh toán qua tài khoản của tổ chức, doanh nghiệp. Việc này được thực hiện khi thời gian qua các đối tượng có xu hướng chuyển sang lừa đảo tài khoản của tổ chức thay vì cá nhân như trước.
Chẳng hạn, theo Thông tư 25 sửa đổi về mở, sử dụng tài khoản thanh toán, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp buộc phải trực tiếp đối chiếu thông tin khi mở tài khoản, thay vì ủy quyền hồ sơ như trước đây. Tuy nhiên, các tập đoàn, công ty niêm yết hoặc doanh nghiệp nằm trong danh sách uy tín toàn cầu có thể được miễn quy định này, để tạo điều kiện thuận lợi kinh doanh.
Nhà chức trách cũng đang sửa Thông tư 50 về an toàn giao dịch điện tử. Theo đó, tài khoản tổ chức, hộ kinh doanh khi giao dịch trên 10 triệu đồng mỗi lần hoặc tổng số lần chuyển trong ngày hơn 20 triệu đồng sẽ phải xác thực bổ sung. Quy định này tương tự đang áp dụng với thanh toán trực tuyến của cá nhân.
Theo quy định hiện hành, tổ chức, hộ kinh doanh không phải xác thực bổ sung, nhưng họ phải cập nhật thông tin sinh trắc học trước ngày 1/7 để tránh bị gián đoạn dịch vụ ngân hàng trực tuyến.
Tương tự từ 1/7, ví điện tử được công nhận là phương tiện thanh toán chính thức, có chức năng tương tự tài khoản ngân hàng. Hai thông tư mới sửa đổi quy định liên quan tới ví điện tử và hoạt động thẻ sẽ được Ngân hàng Nhà nước ban hành trong tháng 10. Việc này nhằm tăng trách nhiệm của tổ chức phát hành, củng cố an toàn cho người dùng.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, phát biểu tại sự kiện họp báo Ngày thẻ Việt Nam sáng nay. Ảnh: BTC.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối năm 2024, tổng thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đạt 17,7 tỷ giao dịch với giá trị 295 triệu tỷ đồng, lần lượt tăng 56% và 32% so với năm trước. Các hành vi lừa đảo, gian lận thanh toán cũng gia tăng cùng với bùng nổ hình thức thanh toán trực tuyến.
Cũng theo ông Tuấn, Ngân hàng Nhà nước bổ sung loạt tiêu chí đánh giá thẻ, tài khoản trong diện nghi ngờ, có liên quan hành vi gian lận. Dựa trên tiêu chí này, các tổ chức tín dụng rà soát, lập danh sách và báo cáo gửi về Ngân hàng Nhà nước.
Ông cho biết tính từ đầu năm đến nay, cơ quan quản lý đã thu thập được khoảng 600.000 tài khoản liên quan đến các vấn đề nêu trên. “Từ danh sách này chúng tôi đã cảnh báo cho gần 300.000 khách hàng về hành vi lừa đảo, với tổng số tiền không bị thiệt hại là 1.500 tỷ đồng”, Vụ trưởng Vụ Thanh toán nêu.
Hệ thống này đang được thí điểm tại BIDV, VietinBank, Vietcombank, BIDV và MB. Ngân hàng Nhà nước sẽ sớm triển khai dịch vụ này tại các đơn vị trong hệ thống. Ông Phạm Anh Tuấn cũng khuyến nghị khi nhận được cảnh báo từ phía ngân hàng, người dùng nên kiểm tra lại các thông tin giao dịch.
Về phía ngân hàng, bà Đoàn Hồng Nhung, thành viên Ban điều hành, Giám đốc Khối bán lẻ Vietcombank, cho biết nhà băng này cũng triển khai nhiều giải pháp để tránh hành vi lừa đảo, gian lận khi thanh toán số.
Bà chia sẻ Vietcombank đã đầu tư công nghệ bảo mật hiện đại, áp dụng các lớp xác thực đa tầng. Họ cũng triển khai hệ thống phát hiện gian lận (fraud detection) để đánh giá rủi ro, cảnh báo kịp thời cho khách hàng các chiêu lừa đảo mới, cách xử lý khi gặp sự cố… Nhờ đó đến nay, hệ thống chưa ghi nhận sự cố nghiêm trọng nào với khách hàng khi sử dụng dịch vụ ngân hàng số.
Trọng Hiếu