Với mục tiêu nâng hạng chứng khoán lên “thị trường mới nổi thứ cấp” ngay 2025, Việt Nam sẽ tập trung tháo gỡ các rào cản để đáp ứng tiêu chí của FTSE Russell, MSCI.
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc ngày 12/9 vừa ký Quyết định phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Mục tiêu của Đề án là phát triển thị trường chứng khoán thành kênh huy động vốn trung, dài hạn quan trọng, hội nhập khu vực và quốc tế.
Trong ngắn hạn, Việt Nam đặt mục tiêu nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell ngay trong năm 2025. Về dài hạn, đến 2030, Việt Nam phấn đấu đạt tiêu chí thị trường mới nổi của MSCI và thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell.
Để đạt tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell ngay 2025, Đề án tập trung giải quyết vấn đề ứng trước tiền mua chứng khoán, nhằm gỡ rào cản yêu cầu ký quỹ trước khi giao dịch với nhà đầu tư nước ngoài khi chưa có cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP). Các thông tin về sở hữu nước ngoài được minh bạch, tạo điều kiện tiếp cận bình đẳng cho khối ngoại.
Ngoài ra, các giải pháp duy trì xếp hạng được triển khai gồm: đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản cho nhà đầu tư ngoại, tăng kết nối hệ thống thông tin giữ ngân hàng lưu ký – công ty chứng khoán, áp dụng cơ chế tài khoản giao dịch tổng (OTA), ổn định thị trường ngoại hối, nâng cấp hạ tầng giao dịch – thanh toán và năng lực quản lý, giám sát liên ngành để đảm bảo an ninh, an toàn thị trường.
Về dài hạn, để đáp ứng tiêu chí nâng hạng cao hơn, nhà điều hành sẽ rà soát quy định để nới “room” và đưa ra khỏi danh mục những ngành nghề không cần thiết hạn chế tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài. Hạ tầng thanh toán – bù trừ tiên tiến được phát triển, nhằm đáp ứng cơ chế thanh toán giao dịch không yêu cầu ký quỹ 100%, cơ chế Đối tác Bù trừ Trung tâm (CCP).
Đồng thời, cơ chế vay, cho vay chứng khoán, bán khống có kiểm soát sẽ được nghiên cứu, có lộ trình áp dụng. Cơ quan quản lý sẽ phát triển thị trường ngoại hối, với các công cụ phòng ngừa rủi ro cho hoạt động đầu tư gián tiếp, ổn định kinh tế vĩ mô thông qua phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa, tiền tệ.
Theo Đề án, nhiệm vụ duy trì xếp hạng tập trung vào việc tăng cường phối hợp giữa các cơ quan quản lý trong việc giám sát thường xuyên tình hình luân chuyển dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Nhà điều hành cũng đặt mục tiêu hiện đại hóa hệ thống giao dịch – thanh toán, tăng năng lực để đáp ứng khối lượng giao dịch lớn, từng bước ứng dụng công nghệ mới hoạt động trên thị trường, hoàn thiện cơ chế, chính sách.
Song song, các giải pháp hỗ trợ cũng được chú trọng như tăng thanh khoản với các loại lệnh, cơ chế giao dịch mới, phát triển hệ thống các nhà tạo lập thị trường, nâng tính minh bạch thông qua áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS), quản trị công ty theo chuẩn OECD.
Các giải pháp nhằm đa dạng hóa nhà đầu tư cũng được triển khai, gồm khuyến khích nhà đầu tư cá nhân đầu tư qua các quỹ đầu tư chuyên nghiệp; mở rộng hàng hóa cho thị trường với sản phẩm mới như trái phiếu hạ tầng, trái phiếu xanh, sản phẩm phái sinh, chứng chỉ quỹ, công cụ tài chính xanh… Chất lượng chỉ số hiện hành sẽ được cải tiến, đồng thời đa dạng, phát triển thêm các chỉ số cơ sở làm tài sản cơ sở cho thị trường chứng khoán phái sinh.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang nằm trong nhóm tăng trưởng mạnh nhất toàn cầu. Theo Bộ Tài chính, tổng quy mô vốn hóa thị trường đạt 103,75% GDP ước tính năm 2024. Tính đến tháng 8, VN-Index đã tăng 33% so với cuối năm 2024.
Phương Dung